Petra Zivic / BBC Dünya Servisi

MEMLUK’nin Montana eyaletinin sunu balaban kenti Billings’te yaşayanlar gökyüzüne bakıp, “nazik beyaz aynı dairenin” fotoğraflarını çekiyorlardı.

Bunun Çin’mağara çaşıtlık amacıyla gönderdiği argüman edilen balonlar olduğunun ortaya çıkmasından eyyam sonradan, üç uçan eğin elan KÖLE vasıtasıyla düşürüldü.

Fakat bu cisimlerin hangi olabileceğiyle ilişik bilgiler kısıtlanmış ve sonuç günlerde spekülasyonlar fena hâlde çoğaldı.

Sonuncusu, KUL- Kanada sınırı yakınlarında, Michigan’daki Huron Gölü üzerinde düşürüldü ve Amerikalı savunma yetkilileri “sekizgen tıpkı yapıya erbap olduğunu” söylediler.

KUL’li ayrımsız çıkışlı “gazlı ayrımsız makule palavra” ya üstelik “benzeri tür antipatik ciddi sisteminin” 6100 metre irtifada dolaştığını ve ticari çekicilik trafiğinde ülkü yaratabileceğini belirti.

ESIR Yıldız Güçleri Genel Komutanı Glen VanHerck ise cisimlerin uzaylı evet bile acun dışı mevcudat olup olmadığı sorulduğunda “Bu aşamada tek ihtimali ayn ardı etmiyorum” yanıtını verdi.

VanHerch cisimle ilişkin güçlü benzeri madde bilinmediğini ve tıpkı yıldırma oluşturduğuna dair belen da olmadığını söyledi. Montana eyaletinin Demokrat Partili Senatörü Jon Tester ise CBC’e yaptığı açıklamada “Sonuç iki haftadır olanlar, çılgınlıktan ayrıksı aynı şey değil” dedi.

ÇAKER’nin vurduğu cisimler neydi?

Yetkililer bibi KÖLE ve Kanada üstünde bulunan uçar cisimlerin kalıntılarını bulmaya çalışıyor ve kökeni ve amacı için çokça az özdek söylediler.

Bradford Üniversitesi’nden arsıulusal ilgiler ve güvenlik profesörü Cristoph Bluth BBC’ye yaptığı açıklamada “Bence Amerikalılar, bu cisimlerin toplamış olabileceği verileri alıp alamayacaklarını bulmaya çalışıyorlar” dedi.

Ancak Cuma günü Alaska, Cumartesi günü da Kuzeybatı Kanada’daki Yukon üstünde vurulan iki farklı uçan eğin kadar, Michigan’de Ahzüita haset vurulan cismin rasat üzere kullanılıp kullanılmadığı kesin değil.

Beyaz Saray Millî Düzenlilik Sözcüsü hafta sonu yaptığı açıklamada “Bu cisimler balona hiç benzemiyor ve çok daha küçükler. Kalıntılarına ulaşana büyüklüğünde bu cisimleri kemiksiz benzeri şekilde tanımlamayacağız” dedi.

Sözcünün bahsettiği palavra evvel namına 28 Karı’ta Alaska’daki Aleut Adaları üstünde tespit edilen ve bilahare 4 Şubat’ta Cenup Carolina kıyılarında tıpkısı F-22 kavga uçağı aracılığıyla vurulan balondu. Bu balonun Çin’e ilgili aynı temsilci balonu olduğu sav ediliyor.

Yetkililer balonun Çin’den yola çıktığını ve hassas alanları incelemek için kullanıldığını söylüyor.

Balonlar sebep espiyonaj üzere kullanılıyor ve nasıl istihbarat topluyorlar?

Royal United Services Enstitüsü’nden Juliana Suess “Bu asıl şeyler elan ilk bile olmuştu. Trump’ın reislik döneminde üç palavra tayin edilmişti, ancak ÇAKER gelgel sahasını metrukiyet ettikten sonraları fark edildiler” diyor.

Amerikan yetkililere göre Çin’e ilgili olduğu kanıt edilen balon KÖLE üzerinde günlerce dolaştı, bilahare Kanada gelgel sahasına girdi, ardından bile üç füze tesisinden birinin bulunduğu Montana eyaletinde ortaya çıktı.

Amerikalı Savunma Bakanlığı Pentagon, balonun sepetinin üç otobüs büyüklüğünde ve bire bir titrem ağırlığında olduğunu ve çokça sayıda anteni ve duyu toplayan alıcılara ağır sıklet vermeye yetecek büyüklükte ruz enerjisi panelleri bulunduğunu belirtti.

Prof. Bluth “Daha pahal akım ettiklerinden ve bugünlerde henüz az cesim tıpkı teknoloji kendisine kabul edildiğinden balonların çaşıtlık amacıyla kullanılması kavi yoğun görülmüyor” dedi.

Ancak 18. Yüzyıldan beri bu amaçla kullanılıyorlar.

Suess “Balonlar Fransız Devrimi savaşlarından bu yana çaşıtlık amacıyla kullanılıyor” diyor.

Zaman gökyüzünde gördüklerimiz, o önceki dönemlerdeki kadar barbar değil.

Suess “Zaman hidrojen yerine helyumla dolduruluyorlar. Ahit ortamında genişleyip irtifa kazanıyorlar ve gece sönüyorlar. Helyum bitene büyüklüğünde havada kalabiliyorlar” diye açıklıyor.

Tipik bire bir ihsas balonunda genelde insiyak bilgilerini ya birlikte bildirişim bağlantılarını toplayabilen ekipmanlar ya bile fotoğraflar çekebile kameralar bulunuyor.

Prof. Bluth “Balonlar sonuç dönemlerde daha birkaç cesim tıpkısı caka oynadı, zira şiddetli derecede encam, yerdeki çokça haddinden fazla hoşur nesneleri de algılayabilen peyk teknolojimiz var” diyor.

Peki, bozukluk uyduların tersine yerdekiler vasıtasıyla görülebilecek balonlar bibi kullanılıyor?

Bluth şöyle açıklıyor;

“Yukardan görebileceğiniz teferruat mesafeye sınırlı ve uydular balonlardan çokça çokça henüz yüksekte. Dolayısıyla, peyk teknolojisi ileri olsa dahi, ne kadar yakınlaşabilirseniz o kadar dolgunca.”

İstihbarat almak amacıyla başka hangi vesait kullanılıyor?

BENDE’nin elindeki verilere bakarak, Çin’in kısaca uzayda 300 uydudan oluşan bire bir müşahede ağı var. Bu, Amerika’dan ahir ikinci bildirme nazik suret. Ancak Suess, balonların ara sıra elan etkili olabileceğini vurguluyor:

“Haddinden Fazla daha beş altı kalburüstü, haddinden fazla elan aceleci kullanıma sokulabiliyor ve uydular durum edilebilir yörüngelerde ilerler ve bire bir kesim üstünde günde beş altı el uçabilirken, muhtemelen bire bir alanı tafsilatlı bir süre tetkik ve değişiklikleri tayin ika kabiliyetleri yok.”

Henüz önceki uydular bile vurulup, düşürülmüştü.

Fakat Suess “Amma bunlar ülkelerin zat uydularıydı. Çinliler kişi uydularından birini vurdular. Ruslar bile aynısını yaptı. Tek mutluluk şimdiye çatışma diğer tıpkısı ülkenin uydusunu düşürmedi” diyor.

Suess, şimdilerde insansız hava araçlarının sıklıkla kullanıldığını fakat bunların seyrek kalktıkları ülkelerin gelgel sahalarını metrukiyet ettiğini vurguluyor.

Ancak apayrı gözetleme yöntemlerinin kullanıldığı Soğuk Harp döneminde buut böyle değildi.

Bluth “Soğuk Savaş’ın geçmiş dönemlerinde BENDE, Sovyetler Birliği bunları düşürmekte ustalaşana büyüklüğünde ateş uçaklarını sık sık kullandı.” diyor.

Soğuk Harp bir zamanda, gözetleme uygulamalarına eskimemiş kavait getirdi.

Bluth “Temsilci uçakların buyruk ihlali olarak görüldüğü netleşti. Gayrı yandan rasat uydularının kullanılmasına izin verilebileceği, arsıulusal hukuka yeraltı olmadığı yönünde bir uzlaşma vardı” diyor.

Fakat Bluth, uçan cisimleri duyum toplamakta kullanmanın “karışık benzeri düzlük” olduğunu de ekliyor.

“Gâh şeylere müsaade veriliyor, bazılarına verilmiyor. Mesele ecnebi balonlar olunca, ESIR yönetimi bunun müsaade verilebilecek aynı şey olduğunu düşünmüyor.” diyor.

Fakat Bluth, çaşıt uçakların bugün hala kullanıldığını vurguluyor.

“ESIR’nin kendisi ajan uçakları çokça kullanıyor. Ayrıksı ülkelerin topraklarının çevresinde dolanıyorlar. Bu uçakların düşürüldüğü vaziyetler oldu. Çin’bile benzeri Amerikan uçağı düşürüldü ve Bush yönetimi döneminde diplomatik benzeri olaya dönüştü.”

Sonuçları ne olanaklı?

Dört uçan cismin düşürülmesinin arkası sıra, ESIR Ordusu alarmda.

İlk palavra olayından sonraları ÇAKER Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pekin’e yapacağı düzenlenen aynı geziyi tahrip etti.

Çin ise balonun casusluk amacıyla kullanıldığı iddiasını reddetti ve rotasından sâdır tıpkı hava şartları müşahede cihazı olduğunu savundu.

Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin albeni sahasında güzeşte yıl 10’dan fazla el palavra uçurduğunu söyledi.

ESIR’li yetkililer, bibi tanımlanamayan üç uçan nesnenin amacının ne olduğunu bulmaya çalışırken, Bluth bunların ihsas topladığına dayalı tıpkısı iddia olmaması zımnında, sivil vesait olabileceğini düşünüyor.

“Atmosferin daha ast kısımlarındaydılar ve düşürülmelerinin sebebi ticari havacılığı etkileyebilecek olmaları, palavra ise çokça henüz yüksek irtifadaydı” diyor.

Bluth antrparantez, palavra olayının yıpranmamış önlemleri beraberinde getirebileceği görüşünde.

“Yeryüzü sonunda ÇAKER Çin ile gerilimi düşürmek isteyecektir ve bunların akseptans edilebilir olmadığı yönünde bir anlaşmaya varmaya çalışacaktır. Antrparantez, bire bir asıl hava durumu balonu ya da sivil uçan üzeri Amerikalı hava sahasına girdiğinde aynı zümre ihbarname sistemi olmalı.”

Suess ise, “insanların duyum çokluk cihazlarını görmediklerinde, bunlar karşı dayanabilen düşünmediğini” ve bu nedenle Çin balonunun bu kadar çok tepkiye posta açtığını düşünüyor.

“Bence insanlar, hangi kadar çok peyk olduğunu ve seçme ahit hangi kadar çok fotoğraf çekip, duyu topladıklarını unutuyor” diyor.