CHP Genel Komutan Yardımcısı Ege Ağbaba, Türkiye Şeker Hastalığı Fabrikaları A.Ş. (Türkşeker) Umumi Müdürlüğü önünde; “Şekere aynı yılda bütün yüzdelik 440 bindirim gelmiş. Çiftçiden şeker pancarını 420 TL’ye aldılar, bin 100 liraya küspeyi sattılar gaddarcasına. Önümüzdeki günlerde çok daha fazla eşit artışlarını bekliyoruz zira geçen sene çiftçiden 470 TL’ye alınan pancarın fiyatı bu yıl bin 450 liraya yükseldi. Önümüzdeki sene direkt şeker fiyatlarına yansıyacak ve şekerin fiyatı önümüzdeki yıl 50 TL olacak. Daraç dışında fiyatlar düşerken Türkiye’de yüzde 440 oranında değer artışları yaşanıyor” dedi.
CHP Umumi Başbuğ Yarımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, bugün Ankara’üstelik Türkşeker Genel Müdürlüğü uğrunda şekere mevrut fahiş zamlar ve şeker fabrikalarının özelleştirilmesi ile ilişik açıklama yaptı. Ağbaba’evet CHP Ekincilik Politikalarından Sorumlu Genel Başbuğ Başdanışmanı ve Bursa Mebus Orhan Sarıbal, Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Afyonkarahisar Saylav Burcu Köksal, Çeltek Saylav Özkan Yalaz, Mersin Mebus Cengiz Gökçel, Kırklareli Saylav Turabi Kayan, Kayseri Mebus Bunaltıcı Kuru, Ankara Milletvekili Nihat Yeşil, Kastamonu Mebus Hasan Baltalı ve Muğla Saylav Süleyman Girgin’den oluşan heyet zevcelik etti.
Milletvekilleri, ellerinde şeker pancarlarıyla gelişigüzel “Özelleştirmeye yarayışlı”, “Şeker Hastalığı fabrikaları halkındır satılamaz”, “Şeker vatandır satılamaz” dövizleri açtı. Ağbaba, açıklamasında şunları söyledi:
“NİSAN AYINDA 1 KİLO ŞEKER 12 LİRAYDI ŞİMDİ 26 LİRA”
“2018 yılında Umumi Başkanımız Eksiksizlik Kılıçdaroğlu’nun görevlendirmesiyle 25 milletvekilimiz 45 dönüş süresince şeker fabrikalarının bulunduğu illerde ayrımlı politik partilerle ve Şeker-İş Sendikası ile birlikte şekerin özelleştirilmesine cebin çıkmıştık. Bir Vakitler ürünlere remiks geldiği antlaşma bilgi oluyordu şimdi ürünlere remiks gelmeyince bilgi oluyor. Geçtiğimiz hafta Türkiye’nin ana istihlak maddesi olan şekere bir el elan remiks geldi. Şekere bu yıl içerisinde mart ayında yüzde 31, haziran ayında yüzdelik 36 ile yüzde 66 oranında bindirim yapıldı. Son benzeri yılda şekerin kilosu 5.9 TL’den 26 TL’ye çıktı. Türk Şeker’da çuvalı 200 liradan satılan şeker 810 TL’ye, özel sektörde ise şekerin torbası bin 200 TL’ye satıldı bulunabilirse. Bugün şekerin torbası bin 200 TL’den satılıyor Türkiye’da maalesef o de bulunmuyor. Nisan ayında marketlerdeki toz şekerin kilosu 12 ile 15 TL arasında değişiyordu şimdi averaj şeker hastalığı fiyatı 26 TL.
“ŞEKERE BİR YILDA CEMI YÜZDE 440 ZAM GELMİŞ, ŞEKERİN FİYATI ÖNÜMÜZDEKİ YIL 50 TL OLACAK”
Şeker çıktı zavallı fukaranın ulaşamayacağı tıpkı azık ürünü haline gelmiş durumda. Şeker Hastalığı fiyatlarının önüne bırakmak üzere Türkiye ilk defa birlik 24 sene sonradan şeker ithal etmeye başladı. Ancak bu bile şeker fiyatlarının artışına hal olmadı. Şekere benzeri yılda cemi yüzde 440 bindirim gelmiş. Çiftçiden şeker pancarını 420 TL’ye aldılar, bin 100 liraya küspeyi sattılar gaddarcasına. Önümüzdeki günlerde çok daha aşkın kıymet artışlarını bekliyoruz çünkü sabık yıl çiftçiden 470 TL’ye alınan pancarın fiyatı bu yıl bin 450 liraya yükseldi. Önümüzdeki yıl doğrudan şeker hastalığı fiyatlarına yansıyacak ve şekerin fiyatı önümüzdeki sene 50 TL olacak. Az dışında fiyatlar düşerken Türkiye’da yüzdelik 440 oranında fiyat artışları yapılıyor.
“HÜR TEŞEBBÜS PİYASAYA KITAP VERMEYEREK PİYASADA KITLIĞA ETKEN REŞIT VE FİYATLAR YÜKSELMİŞTİR”
İki dönem önceki görüntüler ortaya artık yurttaş 26 TL’lik şekeri 1 TL ucuza alabilmek için tüm 2,5 saat kuyruğa girmiş durumda. Pöçük kuyruk diyenler 2022 yılında birtakım umum ekmeğin uğrunda arada bir Tarım Yüreklilik Kooperatiflerinin önünde yoksul fukaranın kuyruğa çıktığını bilcümle bu arada görüyoruz. Türkiye’nin 51 ilinde şeker hastalığı üretilen ülkemizde bu fiyatlar niçin bu büyüklüğünde artıyor, kamuoyuna esasen hatırlatmakta yarar var. Şeker Hastalığı fiyatlarının artışlarının genişlik önemi sebebi özelleştirme, peşkeş. özel sektör piyasaya işaret vermeyerek piyasada kıtlığa etken olmuş ve fiyatlar yükselmiştir. Türkşeker üstelik eşit artışına zorlanmıştır.
“2018 YILINDA 25 ŞEKER FABRİKASI SATIŞA ÇIKARILDI, AÇIKÇA PEŞKEŞ ÇEKİLDİ”
2018 yılında söylediğimiz değme husus zaman gerçekleşiyor. Tarımdaki özelleştirme süreci açıkça tıpkı peşkeş sürecinin öyküsüdür. Ülkemizde şeker hastalığı fabrikaları 2008 yılında özelleştirme kapsamına alındı, fabrikalar 2008, 2018 arasında dört misil nüfuz etmek istendi ve 2018 yılında 25 şeker hastalığı fabrikası satışa çıkarıldı, bulutsuz peşkeş çekildi. Maalesef 10 şeker fabrikamız 2018 yılında bu heyetin mücadelesine rağmen özelleştirme idaresindeki duvarlara tırmanmasına karşın birilerine söz veren hükümet şeker fabrikalarını öz yandaşlarına peşkeş çekti. Şu anda bile o satılan herkesin sili varlığı şeker fabrikalarının arazileri üleştirme edilmeye bitmeme ediyor. Murat fabrikaları ahzetmek değil, oradaki zer arazileri birilerine peşkeş kabul etmek. en üst Ankara ve Kütahya’birlikte üstelik iki taşınmaza izin çıktı.
“HANGİ FAKİRİN FUKARANIN EVİNDE 20 BİN LİRALIK ŞEKER HASTALIĞI VAR ONU ÜSTELIK IPTILA EDİYORUZ”
Bu özelleştirme kararında verilen benzeri ittifak var; özelleştirme şartı 2023 Ağustos’una büyüklüğünde istihsal şartı, faaliyetlerine devam yazar etmeyeceği imdi galiba değil. Bu fabrikaların arazileri evet AVM olacak evet saray konut olacak ranta açılacak. Kırtasiyeci olduğu argüman edilen birisi halkın aklıyla küçümseme etti. Ekincilik Yüreklilik Kooperatifleri Umumi Müdürü Hüseyin Vazıh diyor ki; Türk halkının evinde sunu beş altı yetecek 2 almanak şeker hastalığı var diyor. Adeta fiyatın yüksekliğini vatandaşa yöneltmek istiyor. Lan Türk halkının aklıyla dalavere geçen Umum Müdür, 2 yıllık şeker hastalığı nereden bakarsan bak 20 bin TL’ye karşılama kıymetiharbiye. Hangi fakirin fukaranın evinde 20 bin liralık şeker hastalığı var onu üstelik nikbet ediyoruz.
“ŞEKER HASTALIĞI FABRİKALARI ÖZELLEŞTİRİLMEDEN GEÇMIŞ 2,5 MİLYON İNSANA İŞÇİ, ÜRETİCİ, LOKANTACIYA İŞ VE KAZANÇ SAĞLIYORKEN ŞU ANDA BU BİTMİŞ DURUMDA”
Devletin resmi rakamlarına göre şeker hastalığı fabrikaların 2016 zararı 76 milyon liraydı. Ayrımsız yıl saraya 650 milyon TL ve 1 milyar 650 milyon TL gizli ödenekten harcama yapıldı. Sarayın 13 günce harcaması şeker fabrikalarının umum zararlarını karşılamaya yetiyordu. Şeker fabrikaları özelleştirilmeden önce 2,5 milyon insana iştirakçi, müstahsil, lokantacıya aksiyon ve SAVUŞMAK sağlıyorken şu anda bu tükenik durumda. Ancak kamuya ilgili şeker hastalığı fabrikalarının özelleştirilmesi dolayısıyla Türkiye’birlikte hem ekim alanı hem birlikte istihsal haddinden fazla düştü. Şeker pancarı üreticilerinin iri tıpkı kısmı dahi üretimden koparıldı. Hükümet satılan fabrikalardaki taşeron işçilere dilerlerse 5 sene mesai garantisi dilerlerse başka kurumlara geçiş hakkı sağlanacağını duyurmuştu. Fakat satışların peşi sıra işten atmalar başladı. Devri gerçekleşen fabrikalarda binlerce iştirakçi işten atıldı, aynı kısmı da cebren emekliliğe atıf edildi. Fabrikaların satışı yetiştirici sayısının azalmasına, çalışanların işsiz kalmasına, halkın ve esnafın şekere ulaşımın zorlaşmasına sonunda şeker hastalığı fiyatlarının artmasına faktör oldu.
” TÜRKŞEKER’İN YILLIK 1 MİLYON 176 BİN TONA, GÜNCE ÇÜKÜNDÜR İŞLEME KAPASİTESİ İSE 114 BİN 200 TONDAN 66 BİN TONA DÜŞTÜ”
Şeker piyasasının yüzdelik 64’ünü özel sektör, yüzdelik 36’sını Türkşeker’bile artan fabrikalar elinde bulunduruyor. Piyasanın iri bölümünü elinde markajcı özelleştirilen fabrikalar yığılım yapıyor, istedikleri şekilde şeker hastalığı fiyatlarıyla oynuyor. Antrparantez kamu stoklarını hususi fabrikalar alarak fiyatları istediği kabilinden yükseltiyor. 2018 yılına kadar bünyesinde 25 şeker hastalığı fabrikasını barındıran Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin almanak şeker hastalığı üretim kapasitesi 2 milyon 36 bin tondan, 2018 yılında 10 şeker fabrikasının özelleştirilmesi ile birlikte yıllık 1 milyon 176 bin tona, günce pancar işleme kapasitesi ise 114 bin 200 tondan 66 bin tona düştü.
“BU FABRİKALAR AYNI ZAMANDA FABRİKA ÜRETEN FABRİKALARDIR”
Bakın elimizde Icra Vekili Kirişçi’nin yanıtı var. Şeker pancarı üreten dikici sayısı: Özelleştirmenin yapıldığı 2018-2019 döneminde 106 bin 237 fellah iken bu aynı 2020-2021 yılında 93 bin 812’ye, 2022-2023 pazarlama yılında ise 78 bin 755 çiftçiye düşüyor. Fellah sayısı temas sabık yıl elan de azalmış. 4 yılda yüzde 25 oranında rençper sayısı sakıt. Şeker Hastalığı pancarı mühim ayrımsız üründür. Şeker Hastalığı fabrikaları Cumhuriyet üzere tıpkı fabrikadan elan ötesiydi. Zira, Türkiye’bile şeker fabrikaları vakit kaybetmeden şeker üretmez. Pancardan küspe, melas, alkol ve şeker hastalığı elde edilir. Bu fabrikalar ayrımsız zamanda üretimevi üreten fabrikalardır. Toplumsal tesisleri örnek tesislerdir. Çevrelerinde kooperatifler örgütlenir, pancarın küspesi yem tamam ve hayvancılık gelişirdi. Bakın pandemide ispirto kıtlığı oldu, dezenfektan üreten firmalar alkol bulamadı. Şeker Hastalığı bu büyüklüğünde nazik aynı kitap.
“BU YILKİ 400 BİN TON ŞEKER HASTALIĞI İTHALATINA ÖDENECEK PARA YERYÜZÜ BIRKAÇ 320 MİLYON DOLAR OLACAK”
Cumhuriyet Altını, o fabrikalardan yola çıkarak tarımdan, kooperatife, hayvancılıktan bankacılığa büyüklüğünde bire bir cümle kurmuştur. Şeker Hastalığı fabrikaları yalnız istihsal yapmaz, kuruldukları şehirlerin kültürel, toplumsal ve fiziki yapılarının gelişmesine çok tehlikeli katkıları olurdu. Demincek kâffesi ithal firmalara, yandaşlara devredildi. Kaybeden 84 milyon, kazanan ise tıpkısı avuç rantiyeci oldu. Bakın, bu yılki 400 bin titrem şeker hastalığı ithalatına ödenecek servet arz beş altı 320 milyon dolar olacak. Kırşehir Şeker Fabrikası 48 milyon dolara, Yozgat Şeker Hastalığı Fabrikası 40 milyon dolara, Niğde- Bor Şeker Fabrikası 49 milyon dolara, Çorum Şeker Fabrikası 76 milyon dolara, Turhal Şeker Fabrikası 82 milyon dolara satıldı. Hepsini toplayınca ancak 295 milyon dolar ediyor. Sattığımız fabrikaların paralarının üzerinde 25 milyon dolar henüz koyarsak bu sene amacıyla ihtiyacımız olan şekeri ithal edebiliyoruz. Şeker Hastalığı fabrikalarını satıp yurtdışından şeker ithal eylemek amacıyla üzerine aynı da mülk vermenin akılla mantıkla izahı var mıdır?
“HANGİ ÜLKEDE, HANGİ AZADE PİYASADA ŞEKER HASTALIĞI FİYATI YÜZDELIK 300 KÜSUR ARTMIŞ?”
Türkşeker, Huzur Fon’unda, yani Erdoğan’ın iki dudağı beyninde. ‘Bu fiyatlar niçin bu büyüklüğünde artıyor’ diye sorduğumuzda Bakan Bitkisel, fiyatın artmasını geçtik ‘fiyatlar dünyaya göre daha düşük’ diye karşılık veriyor. Benzeri nevi fiyatların daha birlikte artacağının ‘müjdesini’ veriyor. ‘Şeker bin bir üründe kullanılıyor, fiyatlara müdahale edin’ diyoruz. Bakan karşılık veriyor, ‘serbest piyasa var, serbest meydan kurallarına karışamayız’ diyor. Özelleştirenler bunlar, paravana ayrımsız müşareket kurup kamunun şekerini bunlara peşkeş çekenler bunlar, fiyatı artıranlar bunlar, sorunca ‘serbest çevre’ diyen birlikte bunlar. Ne ülkede, ne serbest piyasada şeker fiyatı yüzdelik 300 kesir kalık? yegâne denk ülke var mı? Namevcut! Başiboş piyasanın canına okudunuz. Basma fiyatları, süt fiyatları, avlu pahalılığı derken çiftçiyi namevcut ettiler. Şeker fabrikalarını özelleştirerek istihsal miktarı bile düşürüldü. Ülkeyi ithalata bağlı ettiler. Domestik fellah zaman ağlıyorken, kazanan ki? Kazanan Sağlık Fonu yoluyla, paravana şirketlerle kamudan şekeri ucuza alıp pahalıya vatandaşa satan yandaşlar.
“TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARINA BU YILIN İLK 9 AYINDA DEVLETİN BÜTÇESİNDEN VERİLEN BORÇ KAMU 1 MİLYAR 850 MİLYON TL”
Kaybeden esnaf, yetiştirici, işçiler, yediden yetmişe zamlanan ürünleri alan vatandaş, üç ilkokul rantiye kazanacak diye niteleyerek ülkeyi, ekonomiyi, geleceğimizi bulunmayan ettiler. Zaman Merkezi Hile Bütçe istatistiklerinin eylül ayı verileri bile açıklandı. Türkiye Şeker Fabrikalarına bu yılın ilk 9 ayında devletin bütçesinden sunulan takanak yekpare 1 bilyon 850 milyon TL. Kurumu sonsuz kötülük ettiriyorlar. Stoktaki şekeri ucuza, paravan Türkşeker’e verince bilindik elde aynı husus kalmamış. Sonsuz zarar ediyorlar. Bu safiha, ciharıyek yanında çükündür ekilen, dünyanın genişlik birinci sınıf şekerinin üretildiği Türkiye’yi şekere eksikli ayla getiren amatör ekincilik politikasının bire bir sonucudur. Buradan uyarıyoruz; bu ekincilik politikasıyla çiftçiyi doğduğuna nadim eden AKP, hakeza giderse ülkeyi yakında şekere da eksikli ayla getirecek. Bu şekilde devam ederse ve engelleme edilmezse şeker fiyatları çokça elan fazla yükselecek. Bugün 26 liraya aldığımız şekeri, ferda 50 liraya alamayacağız.
Şekerin fiyatının yükselmesi çok sayıda azık ürününün dahi zamlanmasına etmen olacak, antrparantez binlerce ton çükündür üretilen ülkede şeker karaborsaya düşecek. Yaşayış içre fakirlik yaşayacağız. Uygulayım Bilimi üretmeyen tıpkı ülkede özelleştirmelerle; halkın yoksulluğu, dirimsel dağılımında adaletsizlik, bindirim, enflasyon ve avarelik üstelik artacak. Birileri varlıklı olurken vatandaş yine yoksullaşacak.”