Erzincan yerli: Bin almanak ‘aşık oyunu’ Erzincan’da avlu buldu

Unutulmaya beniz tutmuş olan binlerce yıllık aşık oyununu, Erzincan’dahi esnaf tüvana nesillere aktarmaya çalışıyor.

UNESCO’nun maddesel olmayan miraslar listesinde meydan alan ve unutulmaya yüz tutmuş binlerce yıllık “kova oyununu” Erzincanlı esnaf yeniden canlandırarak genç nesillere aktarmaya çalışıyor.

Erzincan’da Form çarşısı esnaflarından Hamza Karaman, binlerce yıllık tarihe erbap aşırma oyununu yersiz zamanlarında dükkanının önünde oynayarak gençlere öğretmeye başladı.

Teknolojik aletlerin yaşantımıza girmesiyle unutulmaya beniz tutan binlerce yıllık aşırma oyununu yeni nesillere aktarma etmek talip Karaman, gençlere araklama oyununu öğretip intihal kemiği atmanın ve galip gelmenin tüyolarını vererek gençlerin hem akıntı etmelerini hem dahi sosyalleşmelerini sağlıyor.

Esnaf Hamza Karaman, “Bizim çocukluğumuzun vazgeçilmez oyunu Araklama’ı Erzincan’üstelik arkadaşlarımızla toplanıp oynuyoruz. Bu oyun bilen amacıyla vaz geçilmez bir oyundur. Çocukluğumuzdan bu yana bilcümle aklımızdadır bu oyun. Burada esnaf arkadaşlarımızla yersiz kaldığımız zamanlarda bu elzem ihtilas oyununu zat çabamızla bakir nesile tıpkı nebze birlikte olsa aşılamaya çalışıyoruz. Aktüel çocuklarımız uygulayım bilimi tabi oldukları amacıyla, bizim oynadığımız oyunları görsünler tanısınlar diyerek tığ bu oyunu burada yaşatmaya çalışıyoruz” diye niteleyerek konuştu.

Küçük yaştan itibaren aşırtı oyununu oynadığını söyleyen Gürbüz Belirti, ise “Küçüklüğümüzde köyde oynadığımız bildirme güzelce oyundu. Şimdiki ayrıntılar bu aşıramento oyununu bilmezler. Bizde bu oyunu unutturmamak amacıyla arkadaşlarla kent merkezinde oynayarak canlandırmaya çalışıyoruz” dedi.

“Unesco listesinde kayran alıyor”

İsmini koyun, kuzu ve keçilerin dip bacaklarındaki diz ekleminde bulunan ihtilas kemiğinden kayran aşırılmış oyunu, Anadolu’daki misket ve zıpzıp ile oynanan oyunun birlikte sabah yeli kaynağı adına biliniyor. Türk tarihinin en çarkıt dönemlerinden bugüne büyüklüğünde ulaşan “aşırtı” oyunu UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesi’nde düz alıyor.

Aşırtı oyunu elbette oynanır?

Aşırma, kucak yahut keçinin dip bacaklarından çıkarılan dört yüzlü kemikle oynanıyor. Aşıramento oyununun üç basamak, daire, ompa ve han oyunu kabil dört çeşidi oynanıyor. Oyun iki veya henüz aşkın güç vasıtasıyla oynanabiliyor. Aşıklar üç kadem oyununda üç kıç mesafesi olacak şekilde diziliyor. Burada oyuncu aşığı vurup üç kıç mesafesinden daha aşkın uzağa çıkartıyor. Eğlek oyununda aşıklar dairenin içerisine atılıyor ve eğlek denilen bakraç akıbet namına vurulup daireden çıkartılıyor. Ompa oyununda iki kat çiziliyor. Bu dairelerden birinde araklama yatay diğerinde ise yalçın tıpkı şekilde yerleştiriliyor. Yatay aşıkları daireden çıkaran oyuncu yalçın yerleştirilen aşığı daireden çıkarırsa oyunun galibi oluyor ve bilcümle aşıkları alıyor. Kat oyunun birlikte ise aşıklar çizilen dairenin bilcümle ortasına ati şekilde diziliyor. Bildirme aşkın aşığı vurarak daire dışına çıkaran oyuncu oyunun galibi oluyor. – ERZİNCAN

Share: