42 madencinin öldüğü faciada özen calip ifadeler
Müesesse müdür muavini iki yıldır gelişim yapmadan çabucak oturup aylık almış
Büyüklenme müdür yardımcısı Salih Atmaca; “Boş kadro üzerimde duruyordu. Vakit Kaybetmeden oturdum, maaşımı aldım. Bana hiçbir molekül yaptırılmıyordu”
Havalandırma modernizasyonunu yapacak firma yıllardır ekipman tedariğini giderememiş
Kazadan tıpkı hafta evvel doğal gaz seviyeleri yüzde 4’e yükselmiş
Tural, “Müesesse müdür muavini ters işçisini çaycı olarak yanına aldığını söyledi, lambası ocakta gezdiriliyordu”
BARTIN – Bartın’de 42 madencinin öldüğü maden faciasına ait tutuklanan şüphelilerin ifadeleri dikkat çekti. İfadelerde havalandırma modernizasyonu için ihaleyi firmanın aldığı eklenmiş sürede üstelik lazım ekipmanları temin edemediği ortaya artık. Yetkileri elinden alınan Salih Atmaca, “2020 Ağustos ayından bilahare aksiyon icabı ocağa girmem, bana ilişkin birimlere kaime vermem, vukuf almam hem şifaen hem bile yazılmış adına yasaklanmıştır. Hoppadak oturdum. Maaşımı aldım. Üretim bileşke müdürü kendisine abes kadro üzerimde duruyordu. Fakat bana aynı husus yaptırılmıyordu” dedi.
Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ait Amasra Maden Ocağı’nda geçen 14 Ekim haset meydana mevrut maden faciasında 41 madenci hayatını kaybetti. Yavaş yaralanan beyaz zehir işçilerinden Taner Rahat dahi kaldırıldığı Çam-Sakura Site Hastanesi’nde 21 günce hayat mücadelesini kaybetti. Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı sormaca doğrultusunda TTK Amasra Müeessese Müdürü Cihat Özdemir, pres başmühendisi Mehmet Tural, 1. kartiye maden mühendisi İbrahim Melik Mengeş ile 2. kartiye maden mühendisi Levent Aydınlık, büyüklenme müdür muavini Salih Atmaca, İş Güvenliği Bölüm Müdür Vekili Yanardağ Aristokrat, inanma mühendisi Şahan Kahraman ve işletme müdürü Selçuk Ekmekçi “şapadanak haddinden fazla kişinin taksirle ölümüne sebebiyet verme” suçundan tutuklanarak cezaevine gönderildi.
“Yemeden Içmeden oturdum, maaşımı aldım”
Gurur Müdür Muavini Salih Atmaca, 2020 yılından bu yana görevlerinin kendisinden alındığını ve bu görevleri yapmadığını anlattı. Atmaca ifadesinde 2020 yılı Ağustos ayından sonradan hiçbir iş yapmadığını, mir almadığını, egemenlik vermediğini ve hiçbir tartı altında olmadığını söyleyerek şöyle dedi:
“Hoppadak oturdum. Maaşımı aldım. Üretim birleşme müdürü kendisine abes grup üzerimde duruyordu. Ancak bana bir öz yaptırılmıyordu. 2020 Ağustos ayından sonra gelişim icabı ocağa girmem, bana sınırlı birimlere kaime vermem, hikmet almam hem şifaen hem üstelik yazılı olarak yasaklanmıştır. İş güvenliği uzmanlığım vardı, iş güvenliği uzmanlığım düşürüldü. Ocağa girdiğim zaman kazadan 1-1,5 sene öncedir. Bu tarihten bilahare ocağa girmedim. Benim yönetsel görevim hesabına kurum başmuallim Cihat Özdemir bana sınırlı olan birimleri kendisine bağlayarak bakmaya başladı.
“Doğal Gaz izlem personeli eksikti, 3 personeli doğal gaz izlemeye görevlendirdim”
TTK’daki eksiklikler amacıyla gaz takdir havalandırma, madendeki doğal gaz seviyesinin düşük seviyede seyretmesi üzere sekans havalandırma, koşut havalandırma sorununun giderilmesi için 250 kuyu dibi dik yaradılış projesine henüz geçmiş yapılmamış olan paralel yıpranmamış havalandırma için keriz başlattığını hatırlatan Atmaca şöyle bitmeme etti:
“Bu işin 2018 yılında projesi biterek tamamlanmıştır. Hakeza olacağı kayıtlara geçmiştir. Ancak bibi iş başlamamıştır. Yani orada müteharrik iştirakçi yoktur. İşçilerin çalıştığı madende ise paralel havalandırma olacak şekilde iyileştirmeler yaptık. Ego göreve başladığımda madende belirleme ettiğim eksiklik her vardiyada 2 pare sunma birkaç eroin teknikeri olacak, gaz izlem personeli eksikti, bunlar üzere vacip yazışmaları ve zaruri görevlendirmeleri yaparak 3 personeli gaz izlemeye görevlendirdim. Bir zamanda aksiyon güvenliğine mecbur olması gereken emniyet ve işletmede istihdam edilen güven servisinin görevlilerini gelişim güvenliğine bağladım. Son 1-1,5 yıldır yani ego görevde değilken hisse senedi güvenliği işçi sağlığı ve terbiye şube müdürlüğü doğrudan gösteriş müdürüne bağlandı.”
“Tıpkısı şeyleri güzelleştirmeye çalıştığı amacıyla ayağı kaydırıldı”
Avukatı ise Salih Atmaca’yı savunarak 2020’de görevlerinin peyderpey kendisinden alındığını rapor ederek “Görevinin alınma sebebi ise bire bir şeyleri güzelleştirmeye çalıştığı üzere ayağı kaydırılmıştır. İşçiler müvekkilimin gözaltına alınmasına şaşırmaktadır. Müvekkilime mobbing uygulanmıştır. İş güvenliği uzmanlığı sözleşmesi iptal edilmiştir. Bilirkişi raporunda Familya 2022 tarihinden itibaren doğal gaz seviyeleri ölçülmüştür fakat müvekkilim 2 yıldır emekliliğini beklemektedir. Faal hareket yapmamaktadır. Bilirkişiler alım içi yazışmaları dikkate almamışlardır. Müvekkilim gaz izlem odasına ikinci adamı aldığı için bu uzanım yönetimi tasalı ettiğinden görevden ahali çektirilmiştir” ifadelerine saha verdi.
İhaleyi kayran firma, katma sürede da havalandırma modernizasyonunu yapamamış
2020 yılından bugüne büyüklüğünde kompresör ve aspiratör servisinde mesul mühendis namına çalıştığını anlatan Hüseyin Ogan, havalandırma modernizasyonu yapacak olan firmanın alışılagelen sürede hazırlık edemediği ekipmanı bekletme süresi verilmesine karşın tamamlayamadığını anlatarak şöyle dedi:
“Olayın meydana geldiği aktarılma gün vardiyasındaydım. Himmet yaptığım tam bana ve yanımdaki çalışanlara sormuş olduğunuz fan arızası ile ait tıpkısı vukuf gelmedi. Havalandırma sisteminin modernizasyonu ile ilgilendiren benim bildiklerim, tesisin asrileşme ihalesi Araba ve İkmal Ofis Başkanlığınca 2021 yılı içerisinde yapılmış ve ihaleyi ALFER isimli benzeri firma almıştır. Ortaklık namına verilen süre içerisinde mevcut tesisin modernizasyonu amacıyla lüzumlu ekipmanları realizasyon edememiştir. Bu konuda 2022 yılı içerisinde kurumumuza bağlanmış bildirimde bulunmuş ve ek süre almıştır. Firmaya verilen ek gün ortamında bile ekipmanları tedarik edemediğinden havalandırma modernizasyonu yapılamamıştır.”
Kazadan benzeri hafta ilk gaz seviyesi tekrar yükselmiş
Tutuklananlardan Şahan Alp, 6 aydır itimat mühendisi namına görev yaptığı eroin ocağında kazadan tıpkı hafta önceki gine doğal gaz seviyelerinin yükseldiğini hatırlatarak ifadesinde şöyle dedi:
“Ilçe haset ruz vardiyasında olduğunu anlatan Kahraman, “Ben çıkarken temas ağırlık yoktu. Doğal Gaz seviyesi ile ilişkin bana seçme ihbar gelmemişti. Kazadan tıpkı hafta önce ölçüm yapıldığında doğal gaz seviyesi yüzde 3,5 – 4 seviyelerindeydi. Bu derece -310 kotundaydı, ben bu seviyeyi öğrendiğimde maden işçilerini tahliye ettim. Bana bu seviyeyi gaz izleme servisindeki çalışanlar söyledi. Aynı dönüş bilahare da gaz seviyesi alışılagelen değerlere dönüştü. -350 kotundan -320 kotuna albeni basan 4 pervaneden bire bir tanesi arızalı durumdaydı. Bu durumu şefim olan Ferhan Güneş’e iletilmiş o üstelik arızayı gidermeye çalışmış. Ancak tepeden gelesi müstelzim kelepçe gelmediği üzere ve vardiyası birlikte bittiği üzere müteakip vardiyaya onarım için hazırlanan parçayı doğrulama ettik. Bire Bir sonraki takım bu parçayı takacaktı. Bu havalandırma arızası doğal gaz seviyesinde bire bir sıkıntıya kere açmamıştı.”
“Panikle telefonu açıp ‘bütün değerler gitti, ekran kıpkırmızı’ dedi”
Tutuklanan şüphelilerden Mehmet Tural, TTK Amasra Müesesesinde 2012 yılında maden teknikeri namına doğal gaz strateji biriminde fariza yapmaya başladığını; fenomen haset ise patlamadan evvel serencam yaşananları anlattı. Eğitimini tamamlayarak 2022 yılı Mart ayından bu yana istihsal başmühendisi yerine çalışmaya bitmeme ettiğini anlatan Mehmet Tural, pres müdürü Selçuk Ekmekçi’nin verdiği bilgisi olmadan değiştirdiğini söyleyerek şöyle dedi:
“Sorumlu olduğum mühendislere alın otoritemi kaybederek mekanizma ve düzende aksamalar meydana geldi. arada bir Selçuk Ekmekçi benim verdiğim tertipleri değiştiriyor. Bilgim olmadan sorumluluğumdaki mühendisleri ve onların bağlı oldukları şefler ve üste nezaretçileri arayarak bana hikmet vermeden dizgi verebiliyor. Bu format benim hisse senedi takibimi zorlaştırıyor. Görüngü günü 17.27 sıralarında gözetleyici mühendis beni aradı. -300 blucin 2. Rekupta yükleyicide cıvıltı arızası olduğunu, 1. Kartiye -350 kotunda mekanize ayakta, üç numaralı ünitede ise zincirli konveyör üzerinde hayatiyet haris-kapama arızası olduğunu bu konuda bilgim olup olmadığını sordu. Bende bu arızalarla ilişik bilgim olmadığını, elektrikçiye bilginin verilip verilmediğini arızaya engelleme edip-etmediğini sordu. O da elektrikçi Rıdvan Acet’in yükleyiciye engelleme ettiğini, daha sonra -350 kotundaki arızaya geçeceğini söyledi. 18.09 sıralarında güvenlik mühendisi Şahan Kahraman beri aradı. Ocakta sıklet olduğunu ve ocağa geçtiğini söyledi. Gaz izlemeden sordum. Sensörlerin takdir yapmadığını söylediler. Bunun üzerine aceleten doğal gaz takip birimini aradım. Telefonu Mehmet Özdemir panik halinde açtı. Ne olduğunu sorduğumda ‘Anlayamadım. Bilcümle değerler larp gitti. Görüntülük kıpkırmızı’ dedi. Ocaktan bilgi alıp almadıklarını sordum. Dakikasında ocağı tahliye etmelerini söyledim.” Dedi.
“Öge eksikliği talebine umum müdürlük bu zamana kadar zaman yapmadı”
Patlama olayının meydana geldiği ahit eşkal gaz izlem servisinde yegâne kişinin çalıştığını söyleyen Tural, “Mevzuata bakarak gelişigüzel vardiyada bildirme az iki kişinin olması gerektiği üzerine bilgim vardı. Bu konuda personel eksikliği mevcuttur. Benim sorumlu olduğum servislerde eleman eksikliği çoğunlukla evet. Düzgü kadronun altında işçiler çalıştırılmaktadır. Ben bu eksikliği Selçuk Ekmekçi’ye bildirdim. Bir keresinde devam fail tıpkı hareket amacıyla taşımacılık servisinden aynı işçiyi vardiyaya bırakmıştım. Selçuk Ekmekçi bile ‘Benim bilgim olmadan işçiyi vardiyaya bırakamazsın’ diyerek işin yapılmasına bariyer oldu. Bire Bir sonraki vardiyada bu işi adına getiren öge yoktu. Nitelikli öge eksikliği çoğunlukla hissedilmektedir. Eleman eksikliği konusunda umumi müdürlüğe kayıtlı işçi taleplerimiz bulunmaktadır. Fakat bu zamana büyüklüğünde tıpkısı dönem olmamıştır” diye personel eksikliği konusuna ilgi çekti.
“Düzlük altı işçisini yanına çaycı namına aldığını söyledi”
Metan gazının renksiz ve kokusuz olduğunu belirten Tural, “İşçilerin havalandırma bacalarının tamir edileceği ve bu yüzden etraflı kesiksiz cevaz kullanacakları dedikodularını duymuştum. Insan kayırmacılık yapıldığını düşünüyorum Kurum müdür muavini Süleyman Sırrı Bayraktar beni benzeri bölüm aradı ve mugayir işçisi Erdoğan G.’yi yanına çaycı adına aldığını söyledi. Bu konuda poz müdürü Cihat satma ve Selçuk Ekmekçi’nin bilgisi olduğunu deyip telefonu kapatmıştı. Bu personel aykırı işçisidir. Karşıt yevmiyesi almaktadır. Galiba lambasını yeraltına indirip orada görünmektedir. Alım müdürü bu durumdan haberdardır. Bu durumu Selçuk Ekmekçi’ye söyleyerek şikayetimi dile getirdiğimde ‘Bu nitelik biraz devam etsin daha sonra çözerim’ demişti. Müessesemiz amme kurumu olduğu için tek şekilde fazla kömür üretimi amacıyla güçlük yapılmaz” dedi.
